XX.

მამა გრიგოლი მეტისმეტად დაბერდა. ას ორი წლის იყო, მაგრამ გარეგნობით დიდად არ შეცვლილა. თვალზეც კი არ დააკლდა. ისევ ჯან-ღონიანი იყო და სიკვდილამდე არ დასუსტებულა.

შრომა ძალიან უყვარდა, მარხვის და ლოცვის გარდა ფიზიკურადაც მუშაობდა. დღე და ღამე თავისი ხელით შრომობდა და იყო მხიარული მასპინძელი და გლახაკთა დამხმარე.

დღეების დიდ ნაწილს შატბერდში ატარებდა, რადგან ამ მონასტრის მამასახლისი იყო. ყველა იქაურ მნიშვნელოვან საქმეს მას მოახსენებდნენ.

მიდი მოხუცებულობის დღეებში ის შატბერდში იმყოფებოდა. დიდი საწუხარი ქონდათ ხანძთელ ბერებს, რადგან ხილვა ქონდათ, რომ გრიგოლის ამქვეყნიური ცხოვრების დასასრული ახლოვდებოდა.

მაშინ, ვისაც კი სიარული შეეძლო, ერთად მივიდნენ მის სანახავად შატბერდში. იქაურებს ძალიან გაუხარდათ თავიანთი ხანძთელი ძმების სტუმრობა. თუმცა, როცა მათი მისვლის მიზეზი გაიგეს, სიხარული მწუხარებად გადაექცათ.

ხანძთელი ძმები ჯერ ღვთისმშობლის ტაძარში შევიდნენ სალოცავად, შემდეგ თაყვანი სცეს გრიგოლს. მანაც სიყვარულით მოიკითხა ისინი და გადაკოცნა. როგორც მოძღვარმა კეთილმა.

- შვილნო, ღმერთის ნებით ვართ დღეს შეკრებილნი, როთა ერთობის და სიყვარულის სიმტკიცე მარადიულ რჯულად დავუმტკიცოდ მომავალში ამ ორ მონასტერში მოღვაწე ბერებს.ვითარცა მოციქულთაგან თქმულა:"ამიღ ცნან ყოველთა,რამეთუ ჩემნი მოწაფენი ხართ უკუეთუ იყუარებოდეთ ურთიერთას." (ერთმანეთი თუ გეყვარებათ, ამით შეიტყობს ყველა, რომ ჩემი მოწაფეები ხართ.იოანე 13,35).

ხალხი ცრემლმორეული გარს შემოეხვია გრიგოლს. იგი დადგა ამაღლებულ ადგილზე მათ შორის და ღმერთს მადლობა შესწირა:

- უფალო, შენი მოწყალებით წამომიძეხი მე ამ მხარეში სამ მოყვასთან ერთად. კეთილ მღვდლებთან ერთად, რომლებიც სიკვდილამდე უსისხლო მსხვერპლს გწირავდნენ და მრავალი სულის ნავთსაყუდელად იქცნნ ისინი. შენ ააღორძინე შენი მიმდევრები აქ. შენი მოცემული სიბრძნის ტალანტი(მათე 25:15-28) სიყრმიდანვე გავამრავლე,შენთვის მე ვიქმენ სარწმუნო ბევრ მორწმუნეთა შორის მორწმუნეთა შორის.

შემდეგ შატბერდს პირჯვარი გადასახა და თქვა:

- კეთილად აღორძინდი შატბერდო, შეიმკე მადლით, გაძლიერდი ღვთის შეწევნით. ვეღარ მიხილავ ხორციელად, მაგრამ ჩემი სული მარად შენი შემწევნი იქნება.

წმინდა გრიგოლმა გადაკოცნა შატბერდელი ძმები, ცრემლით და ვედრებით დაარწმუნდა,შატბერდში დარჩენილიყვნენ თვითონ კი წაყვა ხანძთელ ძმებს.

როცა ხანძთაში მივიდა, გაიხარა ყველამ. სიხარულით შხვდნენ ახლომდებარე უდაბნოს მკვიდრნი.ბერები ყოველი მხრიდან მოდიოდნენ მის სანახავად და სიხარულით აღვსილებს მისი ლოცვა-კურთხევა მიჰქონდათ თან.გაიხარა მამა გრიგოლმა როცა თავისი მონასტერი აღორძინებული იხილა და აკურთხა წინამძღვარი ეპიფანე და მონასტრის ძმები.

მამა გრიგოლს გულმა უგრძნო სიკვდილის მოახლოება და ღმერთთან მისვლის დრო.მანუდაბნოს ყველა სავანეში ცვილის კერეონები (სანთლები) და შეუთვალა დრო,როცა უნდა აენთოთ მაშინ კითხეს გრიგოლს მამებმა

- წმინდაო ღმრთისაო, სამოთხის მოლოდინში მყოფო, სიმართლისთვის მშიერო და წყურიელო, გლახაკთა მფარველო, შენთან განუშორებლად იქნება ღვთის წყალობა. მაშინ ხანძთელმა ძმებს თხოვა:

- შვილებო,რომელი მცნებაც თავიდანვე მოგეცით თქვენი სულის საცხოვნებლად,აღასრულეთ იგი და მარად მომიხსენეთ ლოცვითა და ჟამისწევნ.მეუფეო ქრისტე,მე მონაი შენი მაცხოვნე სასუფეველსა შენსა და წყალობით მომიხსენე სუფევითა შენითა. ჩემი ძმების გვერდით დამმარხეთ, რადგან მარაფრით ვარ მათზე უკეთესი. ჩემი ხორცი მიწად იქცევა, ხოლო სულს უფალი შეიწყნარებს.

ასე შეავედრა უფალს თავისი და შეუერთდა ანგელოზებს.

ის ას ორი წლის გარდაიცვალა, ქორონიკონის(ძველებური წელთა აღრიცხვით) ოთხმოცდამეერთე წელს (861 წელს). მისი ცხოვრება გარდაცვალებიდან ოთხმოცდაათი წლის შემდეგ დაიწერა, ხანძთაში, ხანძთის წინამძღვრის, იოვანეს და მისი ძმის, ამ წიგნის აღმწერის, გიორგი მერჩულეს მიერ.

სამივემ დიდი გულმოდგინებით დაწერა წმინდა გრიგოლის ცხოვრება.